Viết cho những bạn đang đi mời tài trợ, nộp hồ sơ học bổng, và tìm việc.
Ngôn từ có một sức mạnh phi thường. Chúng ta không chỉ biểu đạt cảm xúc, tâm tư bằng ngôn từ, mà những gì ta nói, viết có thể tác động ngược lại chúng ta. Chẳng hạn nếu bạn cứ kêu mệt kêu chán, tự bạn sẽ thấy cơ thể dần trở nên mệt mỏi và không còn muốn làm gì nữa. Thế nên sử dụng từ ngữ chính xác là rất quan trọng.
Chúng ta thường nghe các cụm từ: “xin tài trợ”, “xin học bổng” và “xin việc”. Với mình dùng từ “xin” ở đây không hay, là bởi ta đang đặt bản thân ở ghế dưới, trong thế bị động chờ người khác trao cơ hội. Tại sao phải vậy? Nhà tài trợ cần một bên uy tín làm truyền thông; trường đại học cần sinh viên xuất sắc tới lớp; doanh nghiệp cần ứng viên vững chuyên môn, giỏi nghiệp vụ đi làm. Nếu chúng ta phù hợp thì đây sẽ là mối quan hệ đôi bên cùng có lợi, chứ không xin xỏ gì hết.
Dưới đây là một vài cách nói thay thế, kèm một vài lời khuyên từ kinh nghiệm cá nhân.
1. Xin tài trợ → Mời tài trợ
Luôn đưa quyền lợi của nhà tài trợ (những gì ta sẽ làm cho họ) lên trước trong email “chào hàng” bởi đó là thứ họ quan tâm nhất. Email nên ngắn gọn, nội dung chương trình cần tài trợ có thể lược bớt về các ý chính: mục đích, thời gian, địa điểm, khán giả và kết quả dự kiến. Nếu NTT quan tâm thì hai bên bàn chi tiết sau.
2. Xin học bổng → Nộp hồ sơ học bổng
Đằng sau “em sẽ học được gì” luôn là “em sẽ đóng góp như thế nào cho chương trình này”. Đây là lúc chúng ta đem những kinh nghiệm, kiến thức liên quan để chứng minh mình xứng đáng với học bổng này, và trường đại học/quỹ học bổng cũng được lợi khi có bạn tham gia khoá học.
3. Xin việc → Tìm việc / Ứng tuyển vị trí X
Hãy xuất phát từ vết nhức của doanh nghiệp là họ đang thiếu một vị trí như này, thì ta có những kĩ năng gì để giúp giải quyết bài toán đó. Người chủ động luôn là tài sản quý của doanh nghiệp.
Nói cách khác: đừng xin, hãy cho. Cho đi để nhận lại nhiều hơn.
Disclaimer: Bài viết không có ý giáo điều rằng chúng ta phải thay đổi cách dùng từ ngữ, bởi mình hiểu những cụm từ cũ đã quá phổ biến đến mức trở thành câu cửa miệng dù ta không có ý đó. Hiểu bản chất vấn đề mới là điều quan trọng nhất! (Cơ mà mình sẽ vẫn tự nhắc bản thân dùng cách nói mới này nhiều hơn :P).
