Lâu rồi lại có một đêm tôi nằm trằn trọc chờ trời sáng. Công việc, cuộc sống mới trong Sài Gòn, những dự định dang dở ở Hà Nội, các mối quan hệ hiện tại và quá khứ… cuốn tôi vào những vòng xoáy suy nghĩ không hồi kết.
Trong một khoảnh khắc chánh niệm, tôi dừng lại và tự hỏi: có gì trong đầu khiến chúng ta không ngủ được? Khi chúng ta “nghĩ nhiều”, những tâm tư này xuất hiện ngẫu nhiên hay có điểm gì chung?
Tôi nhận ra có ba kiểu suy nghĩ thường xảy ra nối tiếp nhau:
- Chúng ta đuổi theo dòng suy nghĩ
- Chúng ta kháng cự dòng suy nghĩ
- Chúng ta trở thành dòng suy nghĩ
Một ví dụ điển hình là những người vừa chia tay: họ bấu víu vào những kỷ niệm đẹp (1) trong khi tìm cách giải nghĩa, thậm chí phủ nhận những kỷ niệm xấu (2) để rồi ảo tưởng mình sống trong một thế giới của “chuyện lẽ ra nên xảy ra theo cách này” (3).

Để hết nghĩ nhiều cần có hai tầng chánh niệm:
- Biết rõ rằng bạn đang nghĩ nhiều
- Biết rõ rằng suy nghĩ của bạn thuộc kiểu nào trong ba kiểu trên
Khi tôi biết rằng tôi đang mất ngủ vì những suy nghĩ quá nửa là tưởng tượng, và rằng chỉ vài tiếng nữa người hàng xóm ồn ào tầng trên sẽ thức giấc và chắc chắn tôi sẽ chẳng thể ngủ thêm được sau đó, tôi sẽ không muốn tiếp tục “nghĩ” nữa đâu!